اصطلاحات آماری و تعاریف بیمه ای

تعاریف و کاربرد اصطلاحات آماری مرتبط با بیمه

بخش اول) تعاریف و مفاهیم آماری

فصل اوّل- جایگاه جهانی صنعت بیمه
- حق بیمه تولیدی
منظور مبالغ حق بیمه تولیدی بیمه‌نامه‌هایی است که طی دوره گزارش توسط مؤسسات بیمه صادر شده‌اند. این مبالغ در بیمه های غیر زندگی بر مبنای حق بیمه صادره و در بیمه های زندگی بر مبنای حق بیمه های وصولی (دریافتی) لحاظ می گردد.
 
- حق بیمه سرانه 
حق‌بیمه سرانه از تقسیم حق‌بیمه تولیدی صنعت بیمه بر جمعیت هر کشور به‌دست می‌آید و بیانگر مقدار حق بیمه‌ای است که به طور متوسط هر نفر پرداخت کرده است.
 
- ضریب نفوذ بیمه
برای مقایسه وضعیت صنعت بیمه کشور با کل اقتصاد از شاخص ضریب‌نفوذ بیمه استفاده می‌شود. این شاخص حاصل تقسیم حق‌بیمه تولیدی به تولید‌ناخالص‌داخلی است و بیانگر حرکت سریع تر(آهسته‌تر) صنعت بیمه در مقایسه با مجموعة اقتصاد کشور است.
 
- تولید ناخالص داخلی
تولید ناخالص داخلی (GDP)، ارزش کل کالاها و خدمات نهایی تولید شده در کشور در یک بازهٔ زمانی معین است که با واحد پول جاری کشور اندازه‌گیری می‌شود. منظور از کالاها و خدمات نهایی، آن دسته از کالا و خدماتی است که در انتهای زنجیرة تولید قرار گرفته‌اند و خود آنها برای تولید و خدمات دیگر خریداری نمی‌شوند.
 
- رشد اقتصادی
عبارت است از رشد واقعی تولید ناخالص داخلی کشور(یعنی رشد اسمی پس از تعدیل تورم ) در مقایسه باسال قبل.
 
- شاخص توسعه انسانی (HDI)
این شاخص توسط سازمان ملل متحد بر اساس درآمد سرانه (سرانه GDPیا برابری قدرت خرید) ، امید به زندگی (در بدو تولد) ،‌نرخ با سوادی (افراد ۶ ساله و بزرگتر) و ... برای مردم هر کشور محاسبه می شود.
چنانچه میزان این شاخص بین ۸۰ تا ۱۰۰ درصد سطح توسعه انسانی آن کشور بالا و بین ۵۰ تا ۹/۷۹ درصد با سطح توسعه انسانی متوسط و کمتر از ۵۰ درصد با سطح توسعه انسانی ضعیف تلقی می‌شود.
 
- رتبه
به طور کلی در این سالنامه رتبه بندی نزولی مد نظر است، به این معنا که "رتبة اول" برای هر قلم آماری (آیتم) به بیشترین رقم اختصاص می یابد.
- کشورهای منطقه چشم انداز منطقه آسیای جنوب غربی مورد نظر در سند چشم انداز ۲۰ ساله متشکل از ۲۵ کشور در منطقه‌ی خلیج فارس (شامل: عربستان سعودی ، امارات متحده عربی، کویت، ‌قطر، عمان، بحرین و یمن )،‌منطقه‌ی خاورمیانه کوچک (شامل: ایران،‌ عراق، سوریه ،‌مصر، ترکیه، قبرس، فلسطین ورژیم اشغالگرقدس)، منطقه‌ی آسیای مرکزی(شامل: ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، قزاقستان و قرقیزستان)، منطقه‌ی قفقاز (شامل : آذربایجان، ارمنستان و گرجستان) و منطقه‌ی غربی شبه قاره (شامل: افغانستان و پاکستان) می باشد.
 
با توجه به آنکه آمار ۱۲ کشور (یمن، عراق، سوریه، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان ، آذربایجان، ارمنستان،‌گرجستان، ‌افغانستان و فلسطین) طی سال های اخیر در نشریه سیگما درج نشده است برای احتساب سهم ایران از مجموع حق بیمه های تولیدی در کشورهای چشم انداز از آنها صرفنظر شده است.
 
فصل دوّم- عملکرد کلی صنعت بیمه
- خسارت پرداختی 
خسارت‌هایی که طی دوره مورد بررسی توسط شرکت‌های بیمه پرداخت شده است «خسارت پرداختی» ‌نامیده می شود. 
 
- ضریب خسارت
برای محاسبه اینکه چند درصد از حق‌بیمه‌ها بابت خسارت خطرهای تحت پوشش به بیمه‌گذاران برگشت داده شده یا خواهد شد، از شاخص «ضریب‌خسارت» استفاده می‌شود. در محاسبه این شاخص، کارمزد شبکه فروش و هزینه های اداری – عمومی دخالتی ندارد.
برای اطلاع دقیق‌تر از نحوه محاسبه این شاخص به تعاریف مندرج در ابتدای پیوست الف مراجعه شود.
 
- تعداد بیمه نامه صادره
کل تعداد بیمه نامه‌هایی است که توسط شرکت‌های بیمه، اعم از انفرادی و گروهی در هر رشته بیمه صادر می شود. این تعداد، الحاقیه بیمه نامه‌هایی که قبلاً صادر شده اند را شامل نمی‌شود. 
 
- تعداد خسارت پرداختی 
آمار تعداد خسارت پرداختی، بیانگر تعداد مواردی است که شرکت‌های بیمه خسارت پرداخت کرده‌اند؛ همچنین نشان می‌دهد که رشته‌های بیمه طی یک سال چه حجمی از فعالیت شرکت‌های بیمه را برای پرداخت خسارت به خود اختصاص داده‌اند. 
 
- بخش دولتی
در سال ۱۳۸۸ منظور از بخش دولتی درصنعت بیمه ، مجموع فعالیت‌های شرکت‌های بیمه دولتی مشتمل بر ایران و دانا بود اما از آنجا که طی سال ۱۳۸۹سهام شرکت بیمه دانا به بخش خصوصی واگذار شد، بخش دولتی در سال ۱۳۸۹ منحصر به شرکت بیمه ایران ، عملکرد این بخش در سال ۱۳۸۹ با احتساب شرکت بیمه ایران و برای سال ۱۳۸۸ با احتساب دو شرکت بیمه ایران و دانا محاسبه شده است.
 
 
- بخش غیردولتی
در سال مورد بررسی(۱۳۸۹)، منظور از بخش غیردولتی در صنعت بیمه، مشتمل بر شرکت‌های بیمه دانا ،آسیا ، البرز، معلم، پارسیان، توسعه، رازی، کارآفرین، سینا، ملت، ایران معین، امید، حافظ، دی، سامان، نوین و پاسارگاد،‌ میهن، اتکایی ایرا نیان و کوثر می باشد. لازم به ذکر است آمار فعالیت شرکت بیمه اتکایی امین و ایرانیان با توجه به ماهیت فعالیت در این گروه ذکر نشده است.
 
- بیمه زندگی
بیمه‌نامه‌های زندگی(عمر) به دو صورت انفرادی و گروهی صادر می شود. 
 
- بیمه غیرزندگی
تمام رشته‌های بیمه به جز بیمه‌های زندگی (عمر)، تحت عنوان «بیمه‌های غیرزندگی» شناخته می‌شوند. این مجموعه شامل بیمه حوادث، بیمه درمان، بیمه آتش‌سوزی، بیمه باربری، بیمه‌های اتومبیل (بیمه شخص‌ثالث و مازاد، بیمه ‌حوادث راننده و بیمه بدنه) بیمه‌کشتی، بیمه هواپیما، بیمه مسئولیت، بیمه مهندسی، بیمه نفت و انرژی، بیمه پول، بیمه اعتبار و سایر انواع بیمه است. 
 
فصل سوّم- عملکرد صنعت بیمه به تفکیک شرکتها
- شبکه فروش بیمه ای: 
مجموعه عوامل حقیقی یا حقوقی مشتمل بر شعب و ‌نمایندگی شرکت‌های بیمه و کارگزاران بیمه که مجاز به عرضه خدمات بیمه‌ای می باشند. 
 
- نماینده بیمه: 
طبق مقررات مصوب شورای‌عالی‌بیمه، شخصی حقیقی یا حقوقی است که مجاز به عرضه خدمات بیمه‌ای در داخل کشور به نمایندگی از سوی شرکت بیمه طرف قرارداد خواهد بود.
 
- کارگزار بیمه (دلال رسمی بیمه):
طبق مقررات مصوب شورای‌عالی‌بیمه، شخصی حقیقی یا حقوقی است که در مقابل دریافت کارمزد، واسطه معاملات بیمه‌ای بیم بیمه‌گذار و بیمه‌گر است.
 
- کارمزد: 
درصدی از حق بیمه که بابت فروش بیمه از طرف شرکت بیمه به نماینده یا کارگزار بیمه پرداخت می شود. 
 
- شعبه: 
واحد سازمانی وابسته و تابع شرکت بیمه است‌ که به عرضه خدمات بیمه‌ای می پردازد.
 
- ارزیاب خسارت بیمه ای:
شخصی است (حقیقی یا حقوقی) که وظیفه بررسی و تحقیق در مورد علت و مقدار خسارت و تشخیص میزان تعهد بیمه گر طبق شرایط بیمه نامه و نیز مذاکره برای تعدیل و تسویه خسارت یا خسارت‌های مورد ادعا را به عهده دارد.
 
 
- حق بیمه مستقیم: 
حق بیمه مربوط به بیمه‌نامه‌های صادره که مستقیماً توسط شرکت بیمه یا شعب مربوطه دریافت شده باشد.
 
- حق بیمه غیر مستقیم: 
حق بیمه تولید شده مربوط به بیمه‌نامه‌هایی است که توسط نمایندگان شرکت بیمه و کارگزاران بیمه عرضه شده است.
 
- کارکنان شرکت‌های بیمه:
مجموع کارکنان تمام وقت در مرکز و شعب شرکت بیمه اعم از رسمی، پیمانی، قرار دادی و ساعتی را شامل می شود. پرسنل پاره وقت و شاغلین در نمایندگی‌ها و کارگزاران را در بر نمی گیرد.
 
فصل چهارم- عملکرد صنعت بیمه به تفکیک رشته ها
دسته بندی کلی رشته های بیمه
- بیمه‌های زندگی(عمر) 
در بیمه‌های زندگی، بیمه‌گذار/ بیمه شده می‌تواند بر حسب شرط دریافت مزایای بیمه‌نامه (حیات و یا فوت بیمه شده)، نحوه دریافت مزایا (یکجا یا به صورت مستمری)، زمان دریافت مزایا و نحوه پرداخت ‌حق‌بیمه، هر نوع بیمه‌نامه‌ای را که پاسخگوی نیازهایش باشد، خریداری کند. 
بیمه‌نامه‌های زندگی به دو صورت انفرادی و گروهی صادر شده و بیمه‌شدگان را تحت پوشش قرار می‌دهند. رایج‌ترین بیمه‌نامه انفرادی در این رشته، «بیمه‌نامه عمر و پس‌انداز» است که علاوه بر جنبه پس‌انداز و تشکیل سرمایه، خطر فوت را تحت پوشش قرار می‌دهد. مزایای بیمه‌نامه‌های انفرادی می‌تواند به شرط فوت بیمه شده به بازماندگان او (یا ذی‌نفع بیمه‌نامه) تعلق یابد. یکی از نمونه‌های بیمه‌نامه‌های گروهی «بیمه‌نامه عمر کارکنان دولت» است که کارمندان یک سازمان‌ دولتی را تحت پوشش قرار می‌دهد. 
 
- بیمه‌های غیرزندگی
سایر رشته‌های بیمه به جز بیمه‌های زندگی، تحت عنوان «بیمه‌های غیرزندگی» دسته بندی می‌شوند. انواع اصلی رشته‌های بیمه غیر زندگی عبارتند از:
 
- بیمه آتش‌سوزی
بیمه‌گر در چارچوب مقررات مصوب شورای عالی بیمه تعهد می‌کند که خسارت‌های وارد شده به علت وقوع آتش‌سوزی، انفجار و صاعقه به اموال بیمه شده را جبران کند. در این نوع بیمه‌نامه می‌توان خطرهای دیگر مثل زمین‌لرزه، سیل، توفان، نشت آب، ترکیدگی لوله، شکست شیشه، سرقت با شکست حرز و سقوط هواپیما بر روی اموال و اماکن را نیز با پرداخت ‌حق‌بیمه اضافی تحت پوشش قرار داد.
 
- بیمه باربری
بیمه‌گر در چارچوب مقررات مصوب شورای عالی بیمه تعهد می‌کند که خسارت‌های وارد شده به اموال بیمه‌شده را در هنگام بارگیری، حمل و تخلیه جبران کند. این رشته را می توان به سه بیمه باربری کالاهای وارداتی، صادراتی و داخل کشور تقسیم کرد که دامنه خطرهای تحت پوشش آن برحسب استفاده از یکی از مجموعه شرایط A، B یا C متفاوت است. بیمه های باربری محمولات نفتی و پتروشیمی از مصادیق دیگر این رشته بیمه است.
 
- بیمه حوادث
بیمه‌گر در چارچوب مقررات مصوب شورای عالی بیمه تعهد می‌کند که غرامت جانی ناشی از حادثه (فوت، نقص عضو و ازکارافتادگی) را به بیمه‌شده پرداخت نماید. در این نوع بیمه با توافق و دریافت ‌حق‌بیمه اضافی، هزینه پزشکی و غرامت روزانه نیز تحت پوشش قرار می‌گیرد. از مصادیق بیمه‌های حوادث می‌توان به رشته‌های حوادث تکمیلی زمانی، حوادث و تشکیل سرمایه، حوادث تحصیلی، حوادث کارکنان دولت و سایر بیمه نامه‌های حوادث انفرادی و گروهی اشاره کرد.
 
- بیمه حوادث راننده
بیمه‌گر در چارچوب شرایط بیمه‌نامه متعهد می‌شود در صورتی که راننده وسیله نقلیه به علت وقوع حوادث رانندگی دچار صدمه بدنی (اعم از جرح یا نقص عضو) شود یا فوت کند، هزینه‌ معالجه یا غرامت فوت را براساس شرایط و مبالغ تعیین شده در بیمه‌نامه پرداخت نماید. 
 
- بیمه بدنه اتومبیل
بیمه‌گر در چارچوب مقررات مصوب شورای عالی بیمه تعهد می‌کند که خسارت‌های وارد شده به وسیله نقلیه بیمه شده ناشی از حوادث مختلف (از قبیل سرقت، آتش‌سوزی، انفجار، تصادف، سقوط، واژگونی و به طور کلی برخورد اتومبیل به هر جسم ثابت یا متحرک و یا برخورد جسم دیگری با اتومبیل بیمه شده) را جبران کند.
 
- بیمه شخص‌ثالث و مازاد
بیمه‌گر در چارچوب قانون و مقررات مصوب تعهد می‌کند که چنانچه دارنده وسیله نقلیه بیمه شده به علت وقوع حوادث رانندگی، مسئول جبران خسارت‌های مالی یا جانی وارده به اشخاص ثالث شناخته شود، این خسارت‌ها را براساس شرایط بیمه‌نامه تا سقف تعهد پرداخت نماید. با پرداخت حق بیمه اضافی، پوشش بیمه مازاد ثالث جانی و مالی قابل دریافت می باشد.
 
- بیمه درمان
بیمه‌گر در چارچوب مقررات مصوب شورای عالی بیمه تعهد می‌کند که هزینه معالجات پزشکی بیمه‌شدگان را تا مقدار معینی پرداخت نماید. این بیمه برای داخل کشور فقط به صورت گروهی صادر می‌شود که بیمه درمان سازمان‌های دولتی و بیمه درمان بازنشستگان از آن جمله اند. بیمه‌نامه درمان برای مسافران عازم خارج از کشور (آکسا) که به صورت انفرادی صادر می شود و بیمه درمان حجاج و زوار با پوشش هزینه‌های درمان و حادثه در هنگام مسافرت مشروط بر آنکه منشأ بیماری و حادثه از داخل کشور نباشد، توسط شرکت‌های بیمه صادر می‌گردد.
 
- بیمه کشتی
بیمه‌گر در چارچوب شرایط بیمه‌نامه ‌متعهد می‌شود که خسارت وارده به بدنه و تجهیزات کشتی یا از بین رفتن آن بر اثر وقوع حوادثی مانند تصادف، آتش‌سوزی، غرق شدن و به گل نشستن، همچنین هزینه‌های نجات و سهم مالک کشتی از زیان‌های همگانی را در حدودی که در بیمه‌نامه مشخص شده است پرداخت نماید. 
 
- بیمه هواپیما
بیمه‌گر در چارچوب شرایط بیمه‌نامه هواپیما متعهد می‌شود که خسارت وارده به بدنه هواپیما یا از بین رفتن آن بر اثر حوادثی مانند سقوط، تصادم، آتش‌سوزی و دزدی هوایی را، در حدودی که در بیمه‌نامه مشخص می‌شود پرداخت نماید.
 
- بیمه مهندسی
بیمه‌گر در چارچوب شرایط بیمه‌نامه مهندسی تعهد می‌کند که خسارت‌ها یا زیان‌های ناشی از طراحی، ساخت، نصب و نگهداری سازه‌ها و ماشین‌آلات را که مسئولیت آنها به مهندسان مربوط است، براساس شرایط بیمه‌نامه جبران کند. در این نوع بیمه، زیان‌های ناشی از خرابی ماشین‌آلات هم تحت پوشش بیمه قرار می گیرد. از انواع این رشته می توان به بیمه تمام خطر نصب، بیمه مقاطعه کاری، بیمه شکست ماشین آلات، بیمه کامپیوتر و تجهیزات الکترونیکی و بیمه عدم النفع اشاره کرد.
 
- بیمه پول
بیمه‌گر در چارچوب شرایط بیمه‌نامه پول تعهد می‌کند، زیان‌هایی که بر اثر بروز سرقت (مسلحانه) و حادثه (آتش‌سوزی، انفجار، سیل و. . .) به پول موجود در صندوق (بانک ها، مؤسسات مالی و...) یا در حال جابه‌جایی وارد می‌شود، جبران کند. به طور کلی بیمه پول به دو رشته پول در گردش و پول در صندوق تقسیم می‌شود.
 
- بیمه های مسئولیت مدنی
بیمه‌گر در بیمه‌نامه مسئولیت مدنی تعهد می‌کند، خسارت‌هایی را که بیمه‌گذار به طور ناخواسته به اشخاص ثالث وارد می‌کند و مسئول جبران آنها شناخته می‌شود، پرداخت نماید. بیمه‌ مسئولیت حرفه‌ای (پزشکان، پیراپزشکان، وکلا و...)، بیمه مسئولیت متصدیان حمل و نقل، بیمه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان، بیمه مسئولیت محصول (تولید کالا)، بیمه مسئولیت سازندگان ابنیه و بیمه مسئولیت عمومی و اماکن تفریحی (هتل، سینما، استخر، پارک و...) از انواع این رشته بیمه است.
 
- بیمه اعتبار
بیمه اعتبار به دو بخش اعتبار داخلی و صادرات کالا تقسیم می شود. بر اساس مقررات مصوب شورای عالی بیمه منظور از اعتبار داخلی، ظرفیت بدهی یک مشتری است که از طرف بنگاه‌های اقتصادی، در قبال ارائه کالا و خدمات، یا بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری که مجوز بانک مرکزی را دارند و به صورت تسهیلات مالی در اختیار مشتریان قرار گرفته و مطالبات ناشی از این فعالیت ها در معرض ریسک عدم بازپرداخت قرار می گیرند. طبق مقررات، قراردادهای بیمه اعتبار داخلی به صورت گروهی و فقط به اشخاص حقوقی مشروط بر اینکه فعالیت‌های اقتصادی آنها متضمن ریسک عدم بازپرداخت مطالبات ناشی از اعتبارات اعطایی آنها باشد منعقد می شود. تامین مطالبات بیمه گذار یا ذی نفع در رابطه با فروش کالاهای صادراتی در قالب قراردادهای گشایش اعتبار اسناد (L/C) و واگذاری اسناد در مقابل پرداخت) (D/Pو واگذاری اسناد در مقابل تضمین ( D/A) موضوع بیمه اعتبار صادرات می باشد.
 
- بیمه نفت و انرژی
دربیمه‌ نفت و انرژی ریسک‌های شرکت‌های نفتی در بخش‌های مختلف، همچون سکوهای نفتی، پالایشگاه‌های نفت و گاز، پتروشیمی‌ها، حمل اموال و تجهیزات خریداری شده، مقاطعه کاری و اشتباه در طراحی و نصب، حریق تجهیزات و امکانات، زیان‌های ناشی از عدم سود و بهره‌وری بر اثر توقف عملیات و ریسک‌های مرتبط با کارکنان این شرکت‌ها تحت پوشش قرار می‌گیرد. فعالیت این رشته بیمه معمولا به سه بخش آتش‌سوزی نفت و انرژی، مهندسی نفت و انرژی و مسئولیت نفت و انرژی تقسیم می‌شود. 
 
- سایر انواع بیمه
بیمه‌ صداقت و امانت، بیمه دام صنعتی و گاوداری‌ها، بیمه اسب، بیمه شترمرغ ازجمله رشته‌های تشکیل دهنده عنوان "سایر انواع" هستند. این رشته‌ها به دلیل ‌اندک بودن مقدار ‌حق‌بیمه در مقایسه با سایر رشته‌های بیمه، جداگانه بررسی نمی‌شوند.
 
فصل پنجم – عملکرد صنعت بیمه به تفکیک استانها
اصطلاحات بکار رفته در آن در بخش‌های قبلی تعریف شده است.
 
فصل ششم- آمار نیروی انسانی شرکتهای بیمه
- کارکنان: 
مجموع پرسنل تمام وقت در مرکز، شعب و سرپرستی شرکت‌های بیمه اعم از رسمی، پیمانی، قرار دادی و ساعتی می باشد. بدیهی است که این تعداد، پرسنل پاره وقت و شاغلین در نمایندگی‌ها و کارگزاری‌های بیمه را شامل نمی‌شود.
 
 
پیوست (الف)- عملکرد شرکتهای بیمه به تفکیک رشته
- ذخیره (اندوخته) حق بیمه : 
عبارت است از حق بیمه‌های مربوط به فاصله زمانی بین تاریخ ترازنامه تا انقضای مدت قراردادهای بیمه ای . از سال ۱۳۸۷ با تصویب آیین نامه شماره ۵۸ شورایعالی بیمه، نحوه محاسبه ذخایز حق بیمه تغییر پیدا کرده است.
 
- حق بیمه عاید شده :
حق بیمه عاید شده حاصل جمع حق بیمه صادره و تفاضل ذخیره حق بیمه ابتدا و انتهای سال است و بیانگر آن است که چه میزان از حق بیمه‌های صادره به دلیل انقضای مدت بیمه نامه نصیب شرکت بیمه شده است.
 
- خسارت معوق :
عبارت است از جمع برآورد خسارات اعلام شده در دست رسیدگی در آخر سال مالی پس از کسر سهم بیمه‌گر اتکایی.
 
- خسارت واقع شده :
عبارت است از مجموع خسارت‌های پرداختی دوره مالی به علاوه ما به التفاوت خسارت معوق پایان و ابتدا دوره مالی.
 
- ضریب خسارت :
عبارت است از حاصل تقسیم خسارت واقع شده به حق بیمه عاید شده بر حسب درصد. این ضریب نشان می دهد که چند درصد از حق بیمه ها بابت خسارت خطرهای تحت پوشش به بیمه گذاران برگشت داده شده یا خواهد شد. در محاسبه این شاخص،‌ کارمزد شبکه فروش و هزینه‌های اداری – عمومی دخالتی ندارد.
 
پیوست ب- ترازنامه و صورتحساب سود و زیان شرکتهای بیمه
 
پیوست ج- خلاصه اطلاعات شرکتهای بیمه
- هزینه‌های بیمه ای (عملیاتی) :
مجموع یا تفاضل هزینه خسارت سهم نگهداری و هزینه (درآمد ) کارمزد و کارمزد منافع سهم نگهداری به علاوه خالص سایر هزینه‌های بیمه ای است.
 
- درآمد سرمایه‌گذاری :
مجموع درآمدهایی است که در سرفصل درآمد سرمایه گذاری‌ها، در صورت‌های مالی شرکت‌های بیمه ، شناسایی و وصول شده است.
 
- سود ناخالص فعالیت بیمه ای :
حاصل درآمد حق بیمه سهم نگهداری منهای هزینه‌های بیمه‌ای به علاوه درآمد سرمایه گذاری از محل ذخایر فنی است.
 
- بازده سرمایه گذاری :
عبارت است از درآمد شناسایی شده در صور ت‌های مالی به میانگین بهای تمام شده سرمایه گذاری‌ها(ابتدا و پایان دوره مالی) ضربدر ۱۰۰.
 
- نسبت هزینه های اداری، عمومی :
عبارت است از آن بخش از حق بیمه‌های صادره که صرف پرداخت به کارکنان و تامین سایر هزینه‌های عمومی شرکت گردیده است.
- نسبت هزینه کارمزد:
عبارت است از آن بخش از حق بیمه‌های صادره که صرف پرداخت به شبکه فروش (نمایندگان و کارگزاران بیمه) و عوامل مرتبط با تولید حق بیمه گردیده است. این نسبت از تقسیم مجموع هزینه کارمزد و کارمزد منافع به حق بیمه صادره ضربدر ۱۰۰ بدست می آید.
 
- نسبت هزینه های اداری، عمومی و کارمزد :
حاصل جمع نسبت هزینه های اداری – عمومی و نسبت هزینه کارمزد می باشد.
پیوست د- بررسی آمار و فعالیت صندوق تأمین خسارتهای بدنی 
اصطلاحات بکار رفته در آن در بخشهای قبلی تعریف شده است.
 
سایر پیوستها هر ساله موضوعات متغیر و شناوری دارند
بخش دوم) کاربرد اصطلاحات و موضوعات آماری
 
برنامه تحول در صنعت بیمه:
پیشگفتار
 
بیمه های اختیاری (غیر اجباری):
برنامه تحول در صنعت بیمه
 
حق بیمه تولیدی:
فصل اول، فصل دوم، فصل سوم، فصل چهارم، فصل پنجم، پیوست الف، پیوست ج، پیوست هـ
 
ذخیره (اندوخته) حق بیمه:
پیوست الف
 
حق بیمه عاید شده:
پیوست الف
 
خسارت پرداختی:
فصل دوم، فصل سوم، فصل چهارم، فصل پنجم، پیوست الف، پیوست ج، پیوست د
 
(اندوخته) خسارت معوق:
پیوست الف
 
خسارت واقع شده:
پیوست الف
 
ضریب خسارت:
فصل دوم، فصل سوم، فصل چهارم، پیوست الف، پیوست ج
 
تعداد بیمه نامه صادره:
فصل دوم، فصل سوم، پیوست الف
 
تعداد خسارت پرداختی:
فصل دوم، فصل سوم، پیوست الف
 
حق بیمه سرانه:
فصل اول، فصل پنجم، پیوست ج
 
ضریب نفوذ بیمه:
فصل اول، فصل پنجم، پیوست ج
 
تولید ناخالص داخلی (GDP):
فصل اول فصل پنجم
 
شاخصهای اقتصادی و اجتماعی (رشد اقتصادی، تورم، جمعیت فعال، توسعه انسانی و... ):
فصل اول
 
کشورهای منطقه چشم انداز :
فصل اول
 
بخش دولتی: 
فصل دوم، فصل سوم، فصل پنجم، فصل ششم، پیوست الف، پیوست ج
 
بخش غیردولتی:
فصل دوم، فصل سوم، فصل پنجم، فصل ششم، پیوست الف، پیوست ج
 
بیمه زندگی (عمر):
فصل اول، فصل دوم، فصل چهارم، پیوست الف، پیوست ج
 
بیمه غیرزندگی (غیر عمر):
فصل دوم، فصل چهارم، پیوست الف
 
انواع رشته‌های بیمه:
فصل چهارم، پیوست الف
 
پرتفوی بیمه:
پیوست الف، پیوست ج
 
بیمه کارت سبز:
فصل چهارم
 
خسارتهای جانی و مالی بیمه شخص ثالث و مازاد:
فصل چهارم
 
مبلغ دیه (ماههای عادی و حرام):
فصل چهارم
 
تعداد و انواع تصادفات رانندگی:
فصل چهارم
 
تعداد وسایل نقلیه موتوری (در حال تردد، تحت پوشش، تعداد و انواع سرقت):
فصل چهارم
 
تعداد نقاط شهری (هر استان):
فصل پنجم
 
شناسنامه (مشخصات) شرکت بیمه:
فصل سوم، پیوست ج
 
شبکه (مراکز) فروش بیمه‌ای:
فصل سوم، فصل پنجم، پیوست ج
 
کارکنان (صنعت بیمه)/ نیروی انسانی:
فصل سوم، فصل ششم، پیوست ج، پیوست د
 
شعبه:
فصل سوم، فصل پنجم، پیوست ج
 
نمایندگی بیمه:
فصل سوم، فصل پنجم، پیوست ج
 
کارگزار بیمه (دلال رسمی بیمه):
فصل سوم، فصل پنجم، پیوست ه
 
ارزیاب خسارت بیمه‌ای:
فصل سوم، پیوست ج
 
حق بیمه مستقیم:
فصل سوم
 
حق بیمه غیر مستقیم:
فصل سوم
 
صورت/وضعیت مالی:
پیوست ب، پیوست ج، پیوست د
 
هزینه‌های بیمه‌ای (عملیاتی):
پیوست ب، پیوست ج
 
درآمد سرمایه‌گذاری:
پیوست ب، پیوست ج
 
سود ناخالص فعالیت بیمه‌ای:
پیوست ب، پیوست ج
 
بازده سرمایه‌گذاری:
پیوست ب، پیوست ج
 
نسبت هزینه‌های اداری و عمومی:
پیوست ج
 
نسبت هزینه‌ کارمزد:
پیوست ج
 
نسبت هزینه‌های اداری، عمومی و کارمزد:
پیوست ب، پیوست ج
 
تعداد زیاندیدگان/ تعداد پرونده ها/ تعداد زندانیان مقصر:
پیوست د